Amazon neemt de divisie waar spraakassistent Alexa onder valt, flink op de schop. In de afgelopen achttien maanden heeft het bedrijf duizenden mensen ontslagen en projecten aangepast om zoveel mogelijk kosten te besparen.

Een belangrijk onderdeel daarvan is een poging om apparaten die met stemassistent Alexa werken, zodanig aan te passen dat ze onderliggend niet meer op besturingssysteem Android van Google hoeven te draaien.

Intern wordt dit project “Unified Alexa Device Software” genoemd. Het moet uiteindelijk resulteren in één stuk software waar alle Alexa-apparaten op kunnen werken. Hiermee kan Amazon besparen op de operationele kosten en tegelijk een aantal prestatieproblemen aanpakken, blijkt uit interne documenten die Business Insider inzag en gesprekken met goed geïnformeerde bronnen.

Amazon werkt al sinds 2016 aan het versimpelen van de Alexa-software, maar de verschillende pogingen die ondernomen werden, leidden alleen maar tot grotere problemen. Op een bepaald punt was het zo onoverzichtelijk dat vier verschillende teams op hun eigen manier aan dezelfde software werkten, verdeeld over verschillende apparaten.

Het team dat het project nu leidt, verwacht dat er tot wel de helft van de overheadkosten bespaard kan worden. Daarnaast moet het mogelijk worden om onder andere Alexa sneller van nieuwe functionaliteiten te voorzien, de klantervaring te verbeteren en het werk voor de softwareprogrammeurs makkelijker te maken.

"Het idee is om hetzelfde product te bouwen, maar dat te laten draaien op goedkopere technologie", zegt een van de bronnen.

Amazon wil spraakassistent Alexa weer leven inblazen

Het plan is onderdeel van een groter initiatief om de Alexa te versterken. Het bedrijfsonderdeel draaide flinke verliezen en was in 2022 daarom een van de eerste takken waarin gesneden werd, toen Amazon dat jaar met bezuinigingen startte.

Sinds die tijd heeft het bedrijfsonderdeel waar Alexa onder valt, flink wat veranderingen gezien. Zo is voormalig productmanager Panos Panay van Microsoft aangesteld als de nieuwe baas van de Alexa-divisie. Ook lijkt de focus wat veranderd: er worden er sinds kort ChatGPT-achtige functionaliteiten aan Alexa toegevoegd onder een nieuw abonnement.

Hoewel de ingrepen vrij rigoureus lijken, stelt Amazon dat het de normale gang van zaken is. "We evalueren onze software met enige regelmaat om zo Alexa voor onze klanten te blijven verbeteren", zegt een woordvoerder van Amazon tegen Business Insider. "Dat gebeurt nu ook. Om te suggereren dat het hier gaat om een enorm kostenbesparingsproject gaat, is erg overdreven."

Amazon mikt op eigen besturingssysteem Vega OS

Met de nieuwe onderliggende software is Amazon van plan om vaker gebruik te maken van een eigen besturingsysteem dat Vega heet. Het zou onder andere toegepast moeten worden voor stemassistenten, smart TV's en allerhande wearables.

Vega is een "nieuw besturingssysteem voor consumentenelektronica dat is ontwikkeld door Amazon", staat in de documenten. Volgens twee bronnen zouden er meerdere apparaten op Vega draaien.

Maar het is niet zo dat Amazon alle apparaten op Vega wil laten werken, want er blijven gebruikmaken van het bestaande Fire OS.

Fire OS een zogenaamde 'fork' van Android. Dit komt erop neer dat de publiekelijk beschikbare broncode van Android zodanig wordt aangepast, dat de gewijzigde versie niet meer door Google wordt goedgekeurd. Dit soort projecten bestaan al jaren en ze hebben wisselend succes. Dat komt vooral doordat onofficiële versies van Android geen toegang hebben tot de app store van Google en andere extraatjes die de Google aanbiedt.

Amazon heeft hier zelf ook de negatieve gevolgen van ondervonden. Zo was de Fire smartphone die het bedrijf in 2014 lanceerde, was een gigantische flop.

Niet helemaal los van Android

Met het nieuwe Vega OS maakt Amazon zich minder afhankelijk van het op Android gebaseerde Fire OS. Maar dat is niet de belangrijkste reden dat Amazon van Google's software af wil, zeggen de bronnen. Het is veel eenvoudiger: de hoofdreden is om efficiënter te zijn en de prestaties van de producten te verbeteren.

"Op Android werkende apparaten zullen er voorlopig nog wel blijven", zegt een van de bronnen.

Het verbeteren van de efficiëntie gebeurt ook op een andere manier. De investeringen om Alexa op tablets te gebruiken worden bijvoorbeeld teruggeschroefd. Uit onderzoekscijfers blijkt dat tabletgebruikers gewoon naar het scherm kijken en Alexa laten voor wat het is. Er komt daarom een lichtere variant van de stemassistent die efficiënter omgaat met de rekenkracht van de tablet.

Hetzelfde geldt voor huishoudrobot Astro van Amazon. Niet alleen maken mensen die een Astro hebben amper gebruik van Alexa om het apparaat commando's te geven, er zijn simpelweg maar weinig mensen die de robot in huis hebben. Het is dus onlogisch om daar nog veel in te investeren.

LEES OOK: Menselijke robots doen een deel van het tilwerk in de magazijnen van Amazon – Maar is de menselijke vorm de beste keuze voor deze taak?